Istotą kary w rozumieniu przepisów karnych jest to, że musi mieć ona charakter zindywidualizowany – może być wymierzana tylko, jeżeli osoba fizyczna swoim zawinionym czynem wypełni znamiona przestępstwa. Sankcja administracyjna może zostać natomiast nałożona zarówno na osobę fizyczną, jak i na osobę prawną. Co istotne stosowana jest z tytułu odpowiedzialności obiektywnej i ma przede wszystkim znaczenie prewencyjne. Zarówno kara w rozumieniu przepisów karnych jak i sankcja administracyjna pomimo różnic mają też elementy wspólne. Obie instytucje mogą służyć zapewnieniu skuteczności przepisów. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego można przy tym znaleźć pogląd, że sankcja administracyjna ma również charakter dyscyplinująco-represyjny[1] . W dużej mierze w wymiarze prawnym różni się więc od kary w rozumieniu przepisów karnych jednak dla przedsiębiorcy z praktycznego punktu widzenia sprowadza się do tego samego.

Zgodnie z rozporządzeniem nr 1223/2009, sankcje zapewniające realizację jego przepisów powinny być: skuteczne, proporcjonalne, jak również odstraszające (charakter prewencyjny). Ustawodawca doszedł do wniosku, że taką gwarancję w obecnym polskim systemie prawa zapewniają jedynie sankcje administracyjne. Warto odnotować, że wymierzając administracyjną karę pieniężną, organ administracji publicznej bierze pod uwagę:

• wagę i okoliczności naruszenia prawa, w szczególności potrzebę ochrony życia lub zdrowia, ochrony mienia w znacznych rozmiarach, ważnego interesu publicznego lub wyjątkowo ważnego interesu strony oraz czas trwania tego naruszenia;
• częstotliwość niedopełniania w przeszłości obowiązku albo naruszania zakazu tego samego rodzaju co niedopełnienie obowiązku albo naruszenie zakazu, w następstwie którego ma być nałożona kara;
• uprzednie ukaranie za to samo przestępstwo, przestępstwo skarbowe, wykroczenie lub wykroczenie skarbowe;
• stopień przyczynienia się strony, na którą jest nakładana administracyjna kara pieniężna, do powstania naruszenia prawa;
• działania podjęte przez stronę dobrowolnie w celu uniknięcia skutków naruszenia prawa;
• wysokość korzyści, którą strona osiągnęła, lub straty, której uniknęła;
• w przypadku osoby fizycznej – warunki osobiste strony, na którą administracyjna kara pieniężna jest nakładana.

Podsumowując, modyfikacja reguł poprzez przesunięcie punktu ciężkości z odpowiedzialność karnej na odpowiedzialność administracyjna. Nowe zasady odpowiedzialności pozwolą organom nadzoru na bardziej skuteczne działanie. Organy administracji nie będą skrępowane zasadami obowiązującymi w prawie karnym. Z jednej strony zmiana ta powoduje, że dużo łatwiej będzie wyciągać konsekwencje wobec podmiotów, u których pojawiają się uchybienia, z drugiej zaś pojawia się obawa, czy aby na pewno organy administracji będą w należyty sposób korzystać z nowego narzędzia.

[1] OTK ZU nr 3/2000, poz. 89;